Akademik Çalışma Hazırlama Rehberi Akademik Notlar Tez/Makale Yazım Rehberi

Akademik yayınlarda iyi bir özet için dikkat edilmesi gereken hususlar, temel kurallar

Okuma Süresi: 3 dakika

Akademik yayınlarda başlığın önemi ve değerini anlattığım yazıdan sonra sıra tabii ki özete gelecekti. Özet makalenin en değerli bileşenlerinden ikincisidir. Başlık okuyucuyu yakalar, dikkatini çeker, özet ise merak uyandırır, makalenin okunmasını sağlar. Göndereceğiniz derginin editörü başlıkla beraber özete bakıp ilk değerlendirmeyi yapar.  Indeks’ler başlık ile beraber özeti tarar.

Tüm bu nedenlerden ötürü özet, özel bir özen ve özveri ister. Özeti hazırlarken aşağıdaki hususlara ve temel kurallara dikkat etmeniz, özetin kalitesini ve niteliğini artıracaktır. Çünkü akademik yayınlarda en çok hata yapılan yer, özettir. Yapılan bir inceleme de bu gerçeği gün yüzüne çıkarmıştır. Araştırmada, incelenen 33 makalenin özet bölümü %97’si (Yani 32 tanesi) kendi içeriğini doğru bir şekilde yansıtmadığı görülmüştür.

Öncelikle, özet yazarken, makalenin dört esas sorusuna yanıt verilmelidir.

  • Bu çalışma niçin yapılmıştır?
  • Bu çalışma nasıl gerçekleştirilmiştir?
  • Bulunan bulgular nelerdir?
  • Hangi sonuçlara ulaşılmıştır?

Bu dört sorunun her birine 1-2 cümle ile yanıt verilmelidir. Özetin birinci cümlesi, girişin yönlendirici fikrini ifade eder. Bu cümlede,  başlık tekrarlanmamalıdır. Özetin ikinci cümlesi, çalışmanın metodunu kısaca açıklar. Sayısal veriler, istatistik testlerinin bulguları birkaç cümle içerisinde sunulur.

Özeti yazarken dikkat edilmesi gereken hususlara ise aşağıda yer verilmiştir.

  • Özetler literatüre, şekillere, tablolara, notlara hatta sadece metin içerisinde açıklanan kısaltmalara göndermeler içermemelidir.
  • Özgün bir makalenin bilgilendirici özetini yazarken izlenecek iyi bir yolda, makalenin bölümlerinden (Giriş, yöntem, veri toplama/analiz, bulgular ve tartışma) kısaca bahsetmektir. Burada bulgulara daha geniş yer verilebilir. Özette bölümlerin başlıklarına birebir yer verilmemesi önerilmektedir.
  • Bir özetin uzunluğu, periyodiğin yazım kurallarında detaylıca yer verilir. Özeti yazmadan önce makalenin gönderileceği derginin şartlarına göz gezdirmek faydalı olacaktır.
  • Periyodiğin özet stiline uyulması gerkmektedir. Bu tip kurallara, yine yazara notlar veya yazım kuralları bölümünde yer verilmektedir.
  • Genellikle, özetler Vancouver sisteminde maksimum 150 kelime (15 daktilo satırı), yapılanmış Vancouver sistemine göre ise, maksimum 250 kelime olarak istenir.
  • Makale yazımına özetle başlanmaz. Özet makale tamamen bitince hazırlanır.
  • Makalede olmayan bulgular özette sergilenmemelidir.
  • Bulguların sergilenmesi, metin içerisinde ifade edilen bulgulara her noktada benzemelidir: Makale içerisinde mutlak değerle verilmesine karşılık bulguların yüzde ile özet içerisinde verilmesi mantıklı değildir.
  • En önemli bulguya öncelik verilmelidir. Daha sonra diğer bulgular önem derecesine göre sıralanabilir.
  • Eğer özet içerisinde kısaltma kullanılmak zorundaysa, üç veya dört defadan fazla kullanılması hoş görülmez. Kısaltma, özetin içerisinde ilk görünmesi sırasında açıklanır. Tekrar edilmez.
  • Özet içerisinde başka yayınların veya yazarların bulgularına yer vermeyiniz.

Son olarak tekrar özetin önemine vurgu yaparak bitirelim;

Başlık okuyucuyu yakalar, dikkatini çeker, özet ise merak uyandırır, makalenin okunmasını sağlar. Özet hata kabul etmez!

Benzer İçerikler

image
Kemal ŞAHİN | Akademik Hayat

Akademisyen, kullanıcı deneyimi ve arayüz tasarımı, veri görselleştirme, web/mobil uygulama geliştirme.

Kemal ŞAHİN'i yakından tanıyın.