Günümüzde sorun çok katmanlı, çok boyutlu ve çok değişkenlidir. Bir çok farklı unsurdan doğrudan etkilenir.

Tasarım düşüncesi (Design Thinking – DT) tuhaf karmaşık problemlere hem yenilikçi hem de özgün, inovatif çözümler bulmak için kullanılan bir yaklaşımdır. Tasarım düşüncesi, yaratıcılığı, sezgiyi ve yapısal düşünmeyi ortaya çıkararak olasılıkları keşfederek ve son kullanıcıların arzuladığı, ihtiyaç duyduğu sonuçları elde etmek için tuhaf problemleri çözer. En etkili, optimum çözümü sunmak için bir yol haritası sunar. Hedef noktanın daima özgün, yaratıcı bir yer olması için çerçeve çizer. Tasarımı bir problem çözme biçimi olarak ele alır. Çıkış noktası daima kullanıcının ihtiyaçlarıdır. Bu ihtiyaçlara dair içgörüler (insights) oluşturularak yolculuğa başlanır.

Tasarımcı düşüncenin öncülerinden Tim Brown’a göre; tasarımcının duyarlılığını ve teknikleri kullanarak insanların ihtiyaçlarını, teknolojik olarak uygulanabilir bir iş stratejisi kapsamında değere ve fırsata dönüştürme yaklaşımı olarak tanımlamaktadır.

Öncelikle tasarımın önemli ve değerli olmasındaki nedenler aşağıda özetlenmiştir.

• Tasarım güven yaratır.
• Akılda kalıcı olmayı sağlar.
• Satın alma davranışını etkiler.
• Mükemmel bir ilk izlenim bırakır.
• Duygusal olarak bağ kurar.
• Rakipler ayırır.
• Tutarlılığın anahtarıdır.
• Hedef kitleyi büyütür. Pazarı genişletir.
• Markanın sosyal kanıtını oluşturmaya yardımcı olur.

Tasarım odaklı düşüncede problem kullanıcının ihtiyacına dayandırılır. En derin ihtiyacını tespit edebilmek için bir dizi teknik ve çalışmayı kapsar. Elde edilen iç görülere göre yaratıcı ve etkili çözümler alternatifleri ürettirmeyi tetikler. Yegane ve en etkili çözümü bularak, zorlukları tasarım fırsatına dönüştürmek için güçlü bir çerçeve sunar.

Tasarım düşüncesi üç temel aşama etrafında döner: ilham (inspiration), fikir (ideation) ve uygulama (implementation). Roger Martin’de bu süreci üçe bölmüştür. Üç aşamalı huni şeması ile tasvir ederek bilgi ve fikirlerin düzenleme, seçim yapma ve iyileştirme olarak tanımlamıştır.

Aşamalar doğrusal değildir, eş zamanlı olarak gerçekleşebilir ve ayrıca döngüsel olarak veya atlayarak tekrarlanabilir.

Mutlak doğrunun peşinde değildir. Hep daha iyisi ve daha kapsamlı bir çözüm için tekrar eden çözümler arayışı içerisindedir. Özellikle tek ve ilk seferde doğruyu ve uygunu bulmak gibi bir arayışı yoktur. Yineleyerek (iterative) ve artırımsal (incremental) olarak geliştirme düşüncesi hakimdir. Aslında bu yönleri ile çevik ve yalın düşünceyle paralellik gösterir.

Tasarım düşüncesi, iletişimi iyileştirmek ve yeni içgörüleri keşfedebilmek için kurumlarda yatay olarak çalışır. İş ve sanat, yapı ve kaos, sezgi ve mantık, kavram ve uygulama, oyunculuk ve biçimcilik, kontrol ve güçlendirme arasındaki dengeyi inşa eder. Rekabet avantajı sağlayarak tasarımın bir gizem ve kara kutu olma fikrini çürütür. Tasarımı bilimsel tekniklerle kuşatır. Yaratıcılığı amaç ile entegre eder. Farklı düşünmeyi tetikler.

Tasarım Odaklı Düşünce Nerelerde Kullanılır?

Design thinking, tanımlanan problemin çözümü için kısa zamanda varsayımları değerlendirerek, optimum çözümü bulmak için tercih edilen bir yaklaşımdır.

• İnovasyon yönetiminde kullanılabilir. İnovasyon amaçlı atölye, hackathon, ideathon vb. çalışamlar TOD üzerine inşa edilebilir. Ürün geliştirme ve inovasyon arayışlarını destekler.
• Stratejilerin hayata geçirilmesinde kullanılabilir. Stratejilerin belirlenmesinde, tanımlanmasında tercih edilebilir. Amaç birliği, rekabette üstün olma, zayıf yönleri güçlendirme, hedef belirleme süreçlerinde etkin olarak rol alabilir.
• Karmaşık problemlerin çözümünde kullanılabilir. Kompleks, iyi tanımlanmamış duruma ve şartlara göre değişkenlik gösteren problemler için ideal bir yaklaşımdır. Problemin kök nedenine inmede, asıl odaklanılması gereken “acı veren” noktanın keşfinde sistematik bir bakış açısı sunar. Özellikle tuhaf olarak nitelendirilen çok yönlü ve çok boyutlu problemlerin çözümünde etkin rol oynar.
• Pazarlama ve marka yönetiminde kullanılabilir. Temelinde “müşterinin ayakkabısını giymek” diye bir tabir yattığı için hedef kitle davranışlarını, tutumunu çok iyi tespit eder. Kullanıcıyı yakından anlamayı amaçladığı için müşteri bağımlılığı güçlendirmek ve potansiyelleri müşteriye dönüştürmek için ideal teknikleri sunar.
• Yeni jenerasyon yönetiminde kullanılır. Organizasyon içerisinde uyumu, çalışanların aidiyetini, iletişim becelerilerini güçlendiren bir yapı oluşturur. Design thinking, unvanlardan uzaklaşarak iş birliği içerisinde çalışma ortamı sağladığı ve eğlenceli teknikleriyle olaylara çok yönlü yaklaşma imkanı sunduğu için ekip olma ruhunu pekiştirir. Fikirlerin önemsendiğini gösterir. Yeni jenerasyonu kuruma bağlar.
• Girişim fikri ve startup’larda kullanılır. Girişimlerin fark yaratabilmesi için merkezinde “değer yaratma” eylemi olması gerekmektedir. Bunu anlamak, tespit etmek ve hayata geçirmek için bir dizi uygun teknik sunar. Yeni fikirlerin ortaya çıkarılması, iş yapış şekilleri, operasyon geliştirme ve iyileştirme faaliyetleri hepsinde etkin rol oynar.
• Kamu kurumlarında, belediyelerde ve tüm sosyal projeleri destekleyebilir. Sürdürülebilir, enerji verimliliği, israfı öneme gibi konularda oldukça fazla tasarım odaklı düşünce çözümü mevcuttur. Bu çözümler, yerel ve kültürel unsurlara göre özelleştirebilir. Tekrar düzenlenebilir.