UX – User Experience – Kullanıcı Deneyimi
Yapay zeka ile UX tasarımcısının gelişen rolü
Tasarımcılar artık sadece arayüzlerin nasıl görünmesi ve davranması gerektiğini değil, aynı zamanda zaman içinde nasıl öğrenmeleri ve adapte olmaları gerektiğini de tanımlamalıdır. AI müdahalesi için uygun anları belirlemeli, sistem özerkliği için sınırlar oluşturmalı ve AI yetenekleri yetersiz kaldığında, başarısız olduğunda sistemin nasıl yanıtlar üreteceğini tasarlamalıdır. Rol artık kullanıcı ihtiyaçları ile makine öğrenimi modellerinin teknik kısıtlamaları […]
Yapay Destekli UX (AI-powered UX) nedir?
Günümüzün yapay zekası müzik besteleyebilir, sanat eseri yaratabilir, diller arasında çeviri yapabilir ve kullanıcı tercihlerine uygun içerik önerebilir. Ancak bu sistemler hala gerçek anlayış, sağduyulu akıl yürütme ve yeni durumlara uyum sağlama konusunda zorluk çekiyor. Eğitim parametrelerinin dışında çalışırken kendinden emin ancak tamamen yanlış tepkiler üretebilirler. Mevcut yapay zeka teknolojisi yeteneklerinin anlaşılması, daha dayanıklı ve […]
DesignOps (Design Operations) Nedir?
Dijital dönüşüm ile birlikte insanı anlamak ve ona uygun ürün/hizmet geliştirmek daha önemli bir hale geldi. Bu dönüşüm, beraberinde tasarımı da sanatsal bir bakış açısından çıkarıp bir çözüm yöntemine dönüştürdü. Artık tasarım problemi, etkili ve güçlü bir biçimde çözme biçimi olarak tanımlanıyor. İşte tam bu noktada, DesignOps yani tasarım operasyonları, kullanıcı deneyimini ön planda tutarak […]
Yapay zekadan kullanıcı olur mu? Sentetik kullanıcı
Sentetik kullanıcılar, UX araştırmalarını şekillendirmeye başladı. UX araştırmalarını kısa zaman içinde yapay zeka güdümlü olarak yürütmek mümkün hale geldi. AI tarafından oluşturulan kullanıcılarla UX araştırmalarının bütçeleri kolayca azaltılabilir ve daha fazla araştırma yapılabilir. Fakat bu gelişme, beraberinde ciddi veri güdümlü içgörü problemini de meydana getirmeye başladı. Elbette, sentetik kullanıcılar veya AI tarafından oluşturulan kişiler, sentetik […]
Kullanılabilirlik Nedir?
İnsan tarafından yapılan her şeyin kolay öğrenebilir ve kullanılabilir olmasıdır. Kullanılabilirlik verimliliği artırır, memnuniyeti sağlar ve gereksiz kaynak, çaba ve zamanı engeller. Kullanılabilirlik sadece bilişim teknolojileriyle ilişkili değildir. İnsan bilgisayar etkileşime odaklanmaz. Ortamdaki her türlü bağ, cihaz, iletişim ve ilişki kullanılabilirlik ilkelerine göre tasarlanması ve düzenlenmesi gerekir. O nedenle disiplinler üstü bir etkisi vardır. Kullanılabilirlik […]
Bilişsel yük (Cognitive Load) nedir?
Bilişsel yük teorisi akıl yürütme ve düşünme sırasında harcanan ve gereken çaba miktarına ifade eder. Hafızadan algıya ve dile kadar her türlü zihinsel süreç, enerji ve çaba gerektirdiği için bilişsel bir yük oluşturur. Bilişsel yük yüksek olduğunda, düşünce süreçleri potansiyel olarak engellenir. Bilişsel yük teorisi bir öğretim kuramıdır. Bilişsel Yük Teorisi, Avustralyalı bilişsel psikolog John […]
Bilgi Tasarımında Zihinsel Modellerin Etkisi
Bilgi tasarımında kullanıcıların zihinsel modellerinin tespiti, etkili çıktılar geliştirmek için olmazsa olmazdır. Fakat bu işlem tasarım süreci esnasında yürütülmesi zor ve karmaşık görülmektedir. Ayrıca, zihinsel modellerin etkisi de tasarımcılar tarafından göz ardı edilmekte, zaman zaman şemalar (schemas) ve çerçeveler (frames) gibi benzer kavramlarla karıştırılmaktadır. Çoklu disiplinlerden beslenen zihinsel modeller gibi kavramlar iletişim eksikliğinden kaynaklı zayıf […]
Zihinsel Modeller (Mental Models)
Deneyim tasarımını önemli ve yagane kılan temel unsur çoklu zihinsel modelle yürütülen mücadeledir. Zihinsel model insanın irrasyonel ve stabil olmayan tarafını vurgulayan düşünce sürecine işaret eder. Araçların, sistemlerin çalışma prensibini algılama ve kavrama düzeyini kapsar. Bu bilinç düzeyi zaman, mekan ve çevresel koşullardan etkilenebilir. Bilhassa, ilk temas esnasında çok daha kompleks bir belirsizlikte gerçekleşebilir. İşte […]
Design Thinking – Tasarım Odaklı Düşünce Yaklaşımı nedir?
Günümüzde sorun çok katmanlı, çok boyutlu ve çok değişkenlidir. Bir çok farklı unsurdan doğrudan etkilenir. Tasarım düşüncesi (Design Thinking – DT) tuhaf karmaşık problemlere hem yenilikçi hem de özgün, inovatif çözümler bulmak için kullanılan bir yaklaşımdır. Tasarım düşüncesi, yaratıcılığı, sezgiyi ve yapısal düşünmeyi ortaya çıkararak olasılıkları keşfederek ve son kullanıcıların arzuladığı, ihtiyaç duyduğu sonuçları elde […]
Akış Diyagramı Nedir?
“Flow chart” yani akış diyagramı (akış şeması), kullanıcı akışı yani “user flow” ‘dan en büyük farklı çok daha detaylı ve sistem bileşenleri içermesidir. Kullanıcının sistem içerisinde aldığı kararlardaki negatif varsayımları da kapsar. Tetiklenen arka süreçlerinde (back-end process) diyagrama dahil edilmesi önemlidir. Mühendislik kökenli bir tekniktir. İlk olarak sistem çalışma prensibi, algoritmaların görselleştirilmesi gibi teknik işlemlerin […]
Akademisyen, kullanıcı deneyimi ve arayüz tasarımı, veri görselleştirme, web/mobil uygulama geliştirme.
Kemal ŞAHİN'i yakından tanıyın.