Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova)

Bağımsız değişkene ilişkin üç veya daha fazla grubun, ortalamalarının birbirine eşitliği test edilmek istendiğinde kullanılır.

Ortalamalar arasındaki farkın belirli bir güven düzeyinde anlmalı olup olmadığını test etmek için kullanılır.

Gruplar arasındaki farkın belirli bir güven düzeyinde anlamlı veya önemli olması; gruplararası veya gruplariçi varyansın büyüklüğüne bağlıdır. Diğer bir ifadeyle, gruplararası varyans ne kadar büyük, gruplariçi varyans ise kadar küçük olursa gruplar arasındaki farklılıklar o derece artacaktır.

Testin koşulları

  • Parametrik test koşulları sağlanmalıdır.
  • Gruplar birbirinden bağımsızdır.
  • Her bir grup içerisindeki gözlemler birbirinden bağımsızdır.
  • Ortalamaları karşılaştırılacak gruplar aynı değişken içerisinde yer alır.
  • Bağımlı değişkene ilişkin ölçümler aralık veya oran ölçeğindedir.

Alternatif İsimleri

  • Bağımsız örneklemler için tek faktörlü varyans analizi
  • One way anova

Örnekler

  • Üniversite sınavında alınan puanlar coğrafi bölgelere göre anlamlı bir farklılık gösteriyor mu?
  • Bir işletmedeki çalışanların iş doyumuna yönelik ölçülen puanları çalıştıkları departmanlara göre anlamlı bir farklılık gösteriyor mu?
  • Aynı sınava giren şubeler arasında alınan puanlar açısından önemli bir farklılık var mı?

ÖNEMLİ NOT:

Eğer test için uygun koşullar sağlanmıyorsa, parametrik olmayan testlerden Kruskal-Wallis H testi kullanılır.